Jak obrać drogę zawodową? Wskazówki dla studentów planujących karierę
Po wielu semestrach spędzonych na uczelni, pełnych wykładów, projektów i nieprzespanych nocy, nadchodzi moment, żeby podjąć niezwykle ważną decyzję – co zrobić po odebraniu dyplomu? Każdy absolwent wychodzący z sal uczelnianych rozważa różne ścieżki. Jedni zastanawiają się nad kontynuacją kariery naukowej, inni myślą o założeniu własnej firmy i wdrażaniu własnych pomysłów. Warto zapoznać się z różnymi możliwościami, aby wybrać drogę, która będzie najlepiej pasowała do Twoich aspiracji i planów na przyszłość.
Dylematy absolwentów
Osoby kończące studia rozglądają się za różnymi możliwościami. Aktualny rynek oferuje dalsze kształcenie lub wejście w środowisko biznesowe. Każdy wybór wynika z indywidualnych aspiracji, w tym chęci poszerzania wiedzy, zdobywania praktycznych umiejętności albo rozwijania własnych koncepcji. Dobrze jest oprzeć decyzję na solidnej obserwacji rynku oraz świadomej ocenie własnych predyspozycji. Takie podejście pomaga lepiej dopasować wybór do aktualnych trendów oraz tego, co naprawdę będzie sprawiać satysfakcję w przyszłej karierze.
Doktorat – inwestycja w naukową przyszłość
Studia doktoranckie przyciągają absolwentów, którzy chcą zgłębiać zagadnienia naukowe i rozwijać talent badawczy. W czasie doktoratu studenci samodzielnie analizują problemy badawcze, publikują wyniki w różnych mediach oraz współpracują z uznanymi placówkami naukowymi. Choć ten etap wymaga wielkiego zaangażowania, dyscypliny i zamiłowania do pracy naukowej, zapewnia dostęp do profesury, stanowisk badawczych oraz ról kierowniczych w sektorach publicznym lub prywatnym. Pisanie rozprawy, udział w projektach naukowych oraz publikacje pozwalają zdobyć ceniony tytuł, który zwiększa szanse na dalsze sukcesy. Wiele uczelni prosi doktorantów o prowadzenie zajęć dla młodszych roczników (czasem jest to wymogiem) – to doskonała szansa na rozwój zdolności organizacyjnych i komunikacyjnych.
Jak zacząć studia doktoranckie?
Kandydaci na doktorantów muszą posiadać dyplom magistra oraz spełnić wymogi danej uczelni. Rekrutacja zwykle startuje od rejestracji w internetowym systemie, następnie trzeba dostarczyć dokumenty komisji. Najczęściej wymagane są:
- CV,
- list motywacyjny,
- potwierdzenia osiągnięć naukowych,
- rekomendacje wcześniejszych promotorów.
Rekrutacja do Szkoły Doktorskiej nieraz ma formę konkursu. Już wtedy przyszli doktoranci przedstawiają wstępne założenia projektu albo wstępny temat rozprawy, tak aby komisja oceniła przygotowanie kandydata i jego potencjał badawczy. Czasem zapraszają na rozmowę kwalifikacyjną przed wydaniem ostatecznej decyzji. Warto sprawdzić, jakie zasady ustaliła konkretna uczelnia, zanim podejmie się krok w stronę doktoratu.
Studia podyplomowe – elastyczny sposób na rozwój
Studia podyplomowe polecane są tym osobom, które chcą kontynuować naukę po studiach, lecz nie planują doktoratu. Te programy skupiają się na wybranej specjalizacji albo pozwalają zdobyć całkiem nowe umiejętności. Dużo osób łączy je z pracą w zawodzie, co daje dodatkową przewagę na rynku pracy. Absolwenci studiów podyplomowych otrzymują dyplom potwierdzający rozwój kompetencji, a także zyskują szansę nawiązywania kontaktów branżowych ułatwiających zawodowy awans. Intensywny tryb nauki oraz elastyczny harmonogram zajęć sprawiają, że uczestnicy mogą od razu przenieść zdobytą wiedzę w realia pracy.
Najczęściej studia podyplomowe trwają od 12 do 18 miesięcy, co umożliwia pogłębienie kwalifikacji bez długiej przerwy w rozwoju kariery. Finansowanie odbywa się zazwyczaj przez uczelnie, fundusze unijne lub wsparcie pracodawców, a to zmniejsza obciążenia finansowe i daje dostęp do aktualnych programów kształcenia.
Praca na etacie
Zgodnie z danymi z poprzedniego roku z raportu BIG InfoMonitor „Świadomość ekonomiczna młodych Polaków” – 80% badanych przedstawicieli pokolenia Z deklaruje chęć łączenia nauki z zatrudnieniem. Praca na etacie jest popularna wśród absolwentów ceniących stabilizację i comiesięczną wypłatę. Firmy bardzo często zapewniają:
- jasno opisane ścieżki awansu,
- programy mentoringowe,
- różnego rodzaju szkolenia pomagające nowym pracownikom w szybkim wejściu do środowiska i zdobywaniu umiejętności interpersonalnych,
- prywatną opiekę medyczną, dofinansowania szkoleń lub pakiety socjalne.
Praca w firmie umożliwia realizację długofalowych celów zawodowych, a równocześnie zdobycie wartościowego doświadczenia przy wymagających projektach. Są jednak wady takiej formy zatrudnienia. Sztywne godziny ograniczają elastyczne planowanie dnia, a wielopoziomowe hierarchie utrudniają szybkie decyzje i potrafią osłabiać kreatywność. Dlatego część absolwentów wybiera prowadzenie własnej firmy.
Własna firma – wolność i płynne zarządzanie czasem
Rozpoczęcie działalności gospodarczej pozwala na samodzielne podejmowanie decyzji, swobodne planowanie pracy oraz perspektywę wyższych zarobków. Własny biznes daje szansę natychmiastowego reagowania na trendy rynkowe oraz wdrażania nieszablonowych rozwiązań. Przy takiej ścieżce ważne jest:
- zaplanowanie biznesplanu,
- opracowanie strategii marketingowej,
- dokładne policzenie budżetu,
- zaznajomienie z podstawami księgowości.
Młodzi przedsiębiorcy chętnie biorą udział w programach inkubacyjnych, warsztatach albo korzystają ze wsparcia mentorów, aby łatwiej znaleźć fundusze i ominąć przeszkody pojawiające się na początku działalności. Własna firma wiąże się z ryzykiem, ale rady doświadczonych specjalistów i udział w programach biznesowych zwiększają szansę na bezpieczeństwo, zyski i stabilność finansową.
Kwalifikacyjny kurs zawodowy jako sposób na wyróżnienie się
Dyplom uczelni bywa punktem wyjścia do dalszego rozwoju zawodowego. Dodatkowe kursy oraz certyfikaty potrafią stworzyć szerokie spektrum możliwości. Kwalifikacyjne kursy zawodowe (KKZ) sprawdzą się dla studentów, którzy chcą oprócz wyższego wykształcenia zdobyć kompetencje praktyczne.
Jak długo trwa kurs i co otrzymuje absolwent?
Kurs zwykle trwa semestr albo dwa, zależnie od konkretnej kwalifikacji, choć czasem może trwać dłużej. Łączy teorię z działaniami praktycznymi. Każda kwalifikacja ma unikatowe oznaczenie (np. BUD.14. lub EKA.01.). Na końcu uczestnicy podchodzą do egzaminu państwowego weryfikującego wiedzę i umiejętności. Pozytywny wynik skutkuje wręczeniem oficjalnego certyfikatu albo świadectwa, które zdecydowanie poprawia pozycję absolwenta na rynku. Takie kursy prowadzą między innymi:
- szkoły policealne,
- urzędy pracy,
- centra kształcenia ustawicznego,
- prywatne firmy szkoleniowe z nowoczesnymi programami dostosowanymi do potrzeb w regionie.
Korzyści z udziału w kursach kwalifikacyjnych
Kandydaci zdobywają uprawnienia pomagające znaleźć pracę w ponad 30 różnych sektorach. Najpopularniejsze dotyczą:
- księgowości,
- logistyki,
- opieki medycznej,
- fryzjerstwa,
Taki kurs nie tylko poszerza wiedzę, lecz także umożliwia szybką zmianę kierunku zawodowego. Bywają nawet ścieżki prowadzące do uzyskania statusu rolnika i rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa. Więcej na ten temat znajdziesz tutaj.
Informacje o wsparciu dla osób stawiających pierwsze kroki w różnych specjalnościach można znaleźć między innymi w bazie na Portalu Funduszy Europejskich. Niektóre osoby decydują się na kurs w odpowiedzi na rzeczywiste zapotrzebowanie w ich miejscowości. Mikrofirmy z branż rzemieślniczych czasem uzyskują dofinansowania i inwestują we własny rozwój. Wsparcie dotyczy m.in. dotacji dla rolników, mechaników samochodowych, elektryków, florystów, kosmetyczek czy specjalistów z wielu innych dziedzin.
Dodatkowe kursy – dobra opcja dla studiujących
Kwalifikacyjne kursy zawodowe świetnie uzupełniają wiele kierunków. Na przykład:
- przyszły dziennikarz rozwinie umiejętności fotograficzne na kursie AUD.02,
- student informatyki zdobywa kompetencje dzięki INF.02, obejmującej administrowanie sieciami komputerowymi,
- absolwent architektury może skorzystać z OGR.03 poświęconej projektowaniu zieleni.
Zajęcia zazwyczaj organizowane są w trybie zaocznym albo wieczorowym. Dzięki temu studenci mogą łączyć studiowanie z ćwiczeniem konkretnego zawodu. Więcej informacji o dostępnych kursach można znaleźć tutaj.
Podsumowanie
Wyższe wykształcenie tworzy solidną podstawę dla tych, którzy stawiają pierwsze kroki w zawodowej karierze. Ostatnie lata studiów sprzyjają refleksji nad dalszym rozwojem, dlatego warto rozważyć różne warianty. Etat w firmie jest najpopularniejszy, bo daje stabilność i perspektywy rozwoju kariery. Istnieje też możliwość urzeczywistnienia własnych inicjatyw – można założyć własną firmę i kształtować jej strategię. Marzący o pracy naukowej decydują się na doktorat, który poszerza horyzonty badawcze.
Warto w trakcie nauki włączyć się w dodatkowe formy kształcenia, między innymi studia podyplomowe lub kursy zawodowe, aby zyskać umiejętności, które szybko znajdują zastosowanie na zmieniającym się rynku pracy. Jedno jest pewne: warto poznać wiele dróg rozwoju, aby w sposób przemyślany dopasować plan do własnych pasji i długofalowych zamierzeń.
Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Małgorzata Poręba